انحراف بینی چیست؟ بهترین روش درمان انحراف بینی

بینی افراد یکی از تعیین کننده ترین عوامل در زیبایی چهره و ظاهر است. بینی تان بخش بسیار مهمی از بدن شما است و داشتن مشکلات مزمن بینی از جمله انحراف بینی می‌تواند تاثیر بسیار زیادی بر کیفیت زندگی شما داشته باشد. بسیاری از بازخوردهایی که پس از جراحی بینی از بیماران دریافت می شود، مسائلی از این قبیل هستند که در حال حاضر خیلی بهتر می‌توانند نفس بکشند، کیفیت خواب و استراحتشان بهتر شده، می توانند راحت ورزش کنند و مسائلی از این قبیل. تمامی این دغدغه ها حکایت از میزان تاثیر مشکلات تنفسی در زندگی شخصی افراد دارد؛ که باعث ترغیب آنان به پیگیری و درمان بیماری شان شده است. در این مقاله سعی کردیم تا با مشاوره و راهنمایی دکتر سهند قلعه باغی، از اولین قدم تا انتهای مسیر تشخیص و درمان انحراف بینی را برای شما تشریح کنیم و به سوالات رایجی که توسط مراجعان از بهترین جراح بینی پرسیده می شود ، پاسخ دهیم. پس چناچه مایل به جراحی سپتوپلاستی هستید ، مقاله زیر را از دست ندهید.

انحراف بینی چیست؟

طبیعتا اولین سوال و مسئله این است که اصلا انحراف بینی چیست؟ بنا به توضیحات بهترین جراح بینی تهران ، دیواره و بافت نازکی به نام سپتوم، دو سمت بینی را از هم جدا می کند، زمانی که این دیواره نازک جابجا یا منحرف شود، سپتوم بینی منحرف شده که از آن با عنوان انحراف بینی یاد می شود. انحرافات ممکن است خفیف و بدون علامت بوده یا با انسداد شدید حفره بینی همراه باشد.

علائم انحراف تیغه بینی :

انحراف سپتوم بینی برای عموم افراد بی نشانه و علائم است ؛ یعنی شاید شما درگیر انحراف سپتوم باشید ولی متوجه آن نشوید؛ چرا که خاموش و بی صدا در بدن شما ریشه می دوانند. تنها در حالتی که سپتوم به شدت انحراف داشته باشد، شایع ترین علامت آن یعنی مشکل تنفس از طریق بینی آشکار می شود. به طور کلی علائم انحراف بینی به شرح زیر هستند و افراد بسته به میزان درگیری خود ممکن است یک یا چند مورد را تجربه کنند. برخی از این علائم عبارتند از :

• گرفتگی و مسدود شدن یکی ازسوراخ های بینی، که ممکن است از یک سمت به طرف دیگر انتقال پیدا کند.
• خونریزی بینی (در اثر گرفتگی یک سمت و تنفس تنها از یکی از سوراخ های بینی، طرف دیگر خشک شده و دچار خونریزی می شود)
• عفونت های مکرر سینوسی
• عوارض ثانویه شامل عفونت گوش میانی

برخی از افراد علائم عمومی تری را نیز تجربه می کنند، مانند:

• تنفس از دهان
• سختی تنفس از بینی
• کاهش حس بویایی
• سردرد یا درد صورت
• تنفس پر سر و صدا در طول روز یا در هنگام خواب و استراحت
• خواب آشفته
• سینوزیت
• ترجیح دادن به خوابیدن به یک طرف بدن

علت بروز انحراف بینی

بسیاری از مردم به صورت مادرزادی با بینی انحراف دار متولد می شوند، اما اغلب به دلیل انحراف جزئی بینی، هرگز متوجه این مورد نمی شوند در حالی که در برخی دیگر، انحراف تیغه بینی از همان اوایل زندگی قابل مشاهده است.

برخی از افراد به دلیل آسیب دیدگی دماغ که تیغه بینی را از موقعیت خود خارج می کند، دچار انحراف تیغه بینی یا همان سپتوم بینی می شوند. به عنوان مثال، تصادف اتومبیل، ورزش، زمین خوردن یا ضربه دیدن بینی در حین بازی کردن ، از جمله این موارد هستند. به طور کلی دلایل بروز انحراف بینی را می توان به شکل زیر نیز مطرح کرد:

1. فیزیکی – هر گونه آسیب به دیواره بینی ممکن است منجر به جابجایی غضروف شود.
2. دندانی – در زمان رشد دندان های شیری و ثانویه، به منظور جمع شدن دندان ها، کام گشاد می شود و در نتیجه انحراف سپتوم ایجاد می شود.
3. عوامل ارثی – برخی از خانواده ها به طور ژنتیکی دارای انحراف بینی هستند.

انواع انحراف تیغه بینی

• تغییر شکل قدامی : غضروف سپتوم ممکن است در رفته باشد یا یکی از حفره های بینی شکسته شود.
• تغییر شکل به حالت C : در این حالت سپتوم به یک طرف منحرف می‌شود و ممکن است طرف دیگر پهن تر شده و بزرگ تر جلوه کند.
• تغییر شکل به حالت S: در اینجا سپتوم به حالت یک منحنی S شکل در می آید و می تواند باعث انسداد هر دو سمت بینی شود.
• زائده : در این مورد ، یک برآمدگی قفسه مانند در محل اتصال استخوان و غضروف است.

آیا انحراف بینی باعث سردرد می شود؟

در برخی افراد، انحراف تیغه بینی می تواند جریان هوا را در بینی مختل کند و منجر به گرفتگی بینی، سینوزیت و عفونت های سینوسی شود. این مشکلات می توانند باعث سردرد، فشار در صورت و اطراف چشم و مشکلات خواب شوند. علاوه بر این، انحراف تیغه بینی می تواند ساختار مجرای بینی را تغییر دهد و جریان هوا را آشفته کند. این امر می تواند باعث تحریک اعصاب داخل بینی و ایجاد درد شود. با این حال، همه افراد مبتلا به انحراف تیغه بینی دچار سردرد نمی شوند.

آیا انحراف تیغه بینی باعث آلرژی و حساسیت می شود؟

انحراف تیغه بینی به طور مستقیم باعث آلرژی نمی شود. اما می تواند علائم آلرژی موجود را بدتر کند. آلرژی زمانی رخ می دهد که سیستم ایمنی بدن شما به مواد بی ضرری مانند گرده، گرد و غبار یا موی حیوانات که به عنوان آلرژن شناخته می شوند، واکنش بیش از حد نشان می دهد. این واکنش می تواند باعث علائمی مانند عطسه، آبریزش بینی، خارش چشم و احتقان بینی شود.

انحراف تیغه بینی می تواند جریان هوا را در بینی تغییر دهد و تنفس را مشکل کند. این امر می تواند تورم و گرفتگی را در مجرای بینی افزایش دهد و علائم آلرژی را بدتر کند. علاوه بر این، انحراف تیغه بینی می تواند عملکرد سینوس ها را تحت تاثیر قرار دهد و احتمال عفونت سینوسی را افزایش دهد. عفونت سینوسی می تواند علائم آلرژی مانند احتقان بینی، درد صورت و خستگی را تشدید کند.

انحراف بینی چگونه شخیص داده می شود؟

پزشک شما را معاینه کرده و با شما صحبت می کند. پزشک ممکن است از یک آندوسکوپ بینی – یک لوله بلند با نور و دوربین – استفاده کند تا پشت بینی شما را ببیند. البته صرف اینکه شما درگیر مشکل تنفسی باشید دلیل قانع کننده و کافی برای ابتلای شما به سپتوم انحرافی نیست چرا که شرایطی غیر از انحراف تیغه بینی می تواند باعث احتقان بینی شود؛ مثلا: ممکن است به نوع دیگری از مشکل ساختاری در داخل بینی، سینوزیت مزمن یا آلرژی دچار باشید. در برخی موارد نادر، خونریزی و انسداد می تواند از نشانه های تومور بینی باشد.

درمان انحراف بینی

درمان انحراف سپتوم ، بسته به میزان انحراف می تواند از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد. برای مثال اگر انحراف خفیف با علائم کم باشد، هیچ درمانی لازم نیست. اما برای حالات شدیدتر باید راه های درمانی را پیگیری کنیم. به طور کلی راه هایی که برای درمان انحراف بینی پیش روی شماست ، عبارتند از:

دارو درمانی

داروهایی که می توانند به شما در تنفس از طریق بینی کمک کنند شامل:

• ضد احتقان ها
• آنتی هیستامین ها
• اسپری های کورتیکواستروئیدی بینی

جراحی انحراف بینی 

اگر انسداد مکانیکی با مشکل در تنفس وجود دارد و داروها کمکی نکنند ، جراح ، سپتوپلاستی را انتخاب می کند. در این روش، سپتوم یا صاف می‌شود یا به وسط بینی تغییر مکان می‌دهد که توسط جراحان بیمارستان گوش و حلق و بینی انجام می‌شود. در کودکان مبتلا به انحراف، روش های محافظه کارانه جراحی سپتوم اتخاذ می شود.در برخی موارد، جراحی برای تغییر شکل بینی (رینوپلاستی) نیز ممکن است مورد نیاز باشد. در حالی که جراحی بینی معمولا بی خطر است، اما خطر کمی از عوارض مانند خونریزی، عفونت یا بی حسی اطراف بینی یا دندان های جلویی وجود دارد.

برخی افراد حتی بعد از انجام جراحی بینی باز هم، گرفتگی هایی را درون بینی خود احساس می کنند، به همین دلیل پزشک به تجویز دارو برای این افراد ادامه می دهد تا از تنفس راحت و بدون مشکل آن ها اطمینان حاصل کند: شتستشوی بینی قبل از خواب، داروهای ضد احتقان یا اسپری های استروئیدی برای کاهش تورم و بازکردن راه هوای بینی کاربرد دارد و باعث می شود فرد بدون آزار و اذیت نفس بکشد.

آیا میتوان انحراف سپتوم بینی را بدون جراحی درمان کرد؟

انحراف بینی را نمی توان بدون عمل جراحی درمان کرد. اما میتوان به کمک درمان های غیر جراحی، علائم ناشی از این عارضه را کنترل کرد:

•  اسپری‌های بینی: اسپری‌های کورتیکواستروئید مانند فلومیازون یا بودزوناید می‌توانند التهاب و تورم مخاط بینی را کاهش دهند و به بهبود تنفس کمک کنند.
•  داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAIDs): داروهایی مانند ایبوپروفن یا ناپروکسن می‌توانند التهاب و درد را کاهش دهند.
•  آنتی‌هیستامین‌ها: آنتی‌هیستامین‌ها مانند لوراتادین یا ستیریزین می‌توانند علائم آلرژی را که می‌تواند انحراف تیغه بینی را تشدید کند، تسکین دهند.
•  قطره‌های بینی نمکی: شستشوی بینی با محلول نمکی می‌تواند به پاکسازی مجاری بینی از مخاط و آلرژن‌ها کمک کند.

چه زمانی جراحی انحراف سپتوم بینی ضروری است؟

بسیاری از افراد مبتلا به انحراف تیغه بینی تسکین علائم را از طریق داروها کافی می دانند و نیازی به جراحی بینی ندارند. به همین دلیل، درمان تقریباً همیشه با مداخلات پزشکی آغاز می شود.

اما برای افرادی که مشکلات ساختاری عمده دارند یا به داروها پاسخ نمی دهند، احتمالاً جراحی مورد نیاز است. اینکه متوجه شویم، بدن فرد بیمار به دارو پاسخ می دهد یا خیر فقط چند ماه طول می کشد و بعد از یک دوره خاص، میتوان به نتیجه مورد نظر رسید . در صورتی که پزشک تشخیص دهد که داروها برای درمان مشکل یک فرد کافی هستند ، نیازی به جراحی بینی نیست ولی برای بیمارانی که با انسداد شدید دست و پنجه نرم می کنند ، انجام جراحی، تنها توصیه و پیشنهاد جراح بینی است.

سوالات متداول :

• اگر بینی انحراف دار خود را درمان نکنیم چه می شود؟

در صورتی که انحراف بینی درمان نشود، به مرور بدتر خواهد شد. افرادی که انحراف بینی دارند بیش از سایر افراد در معرض ابتلا به عفونت های سینوسی هستند. عفونت های مزمن سینوسی عموما باعث التهاب و تحریک بینی خواهد شد که همگی، می توانند زمینه ساز بیماری ها و مشکلات دیگر باشند: عفونت چشم.

• آیا جراحی انحراف بینی بر صدای فرد اثرگذار است؟

عمده ترین دلیل برای انسداد بینی، انحراف سپتوم بینی است که می تواند باعث تو دماغی شدن صدای فرد شود؛ البته هرگونه تغییری که در بینی انجام شود، اصلاح تیغه بینی و یا انجام سپتوپلاستی می تواند تغییراتی در صدای ایجاد کند.